Η ΨΑΛΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΓΚΕΡΑΣΜΕΝΑ ΟΡΓΑΝΑ A΄

Σύγχρονη διδακτική της ψαλτικής τέχνης

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

Μέρος 1^ο - Η σχέση της ψαλτικής τέχνης και των οργάνων

Κατά τη διάρκεια της πορείας της ψαλτικής τέχνης ανα τους αιώνες, διαμορφώθηκε η άποψη ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε συγκερασμένα όργανα για την εκμάθηση της ψαλτικής τέχνης. Τα συγκερασμένα όργανα είναι αυτά, που έχουν καθορισμένους φθόγγους, όπως το πιάνο, το λαούτο και άλλα. Τα ασυγκέραστα όργανα είναι αυτά, που δεν έχουν καθορισμένους φθόγγους, όπως το βιολί, το ούτι και άλλα. Η λέξη «συγκερασμένα» προέρχεται από το ρήμα κεράννυμι, το οποίο σημαίνει αναμιγνύω. Στην αρχαιότητα αναμίγνυαν διάφορα ποτά και έκαναν το κέρασμα[1]. Πρώτος ο Johann Sebastian Bach (1685-1750 μ.Χ.) έγραψε τα σαρανταοκτώ πρελούδια και φούγκες, για να αποδείξει ότι μπορούν να γραφτούν κομάτια σε όλες τις μείζονες και ελάσσονες κλίμακες. Πριν τον Γ. Σ. Μπαχ τα μουσικά όργανα ήταν ασυγκέραστα. Γι’ αυτὸ και το πιάνο ονομάζεται «το καλώς συγκερασμένο κλειδοκύμβαλο»[2].

---

[1] Χαρακτηριστική είναι η αναφορά στα ευλογητάρια στην ακολουθία του όρθρου, όπου αναφέρεται «Τί τὰ μύρα τοῖς δάκρυσιν ὦ μαθήτριαι κιρνᾶται...», δηλαδή «Γιατί μυροφόρες αναμιγνύεται τα μύρα με τα δάκρυα..».

[2] The well-tempered clavier.