ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΩΣ ΠΗΓΗ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ

Αγαπητοί φίλοι, συνάδελφοι και μαθητές,

Απόψε, μέσα στο ζεστό αυτό κλίμα της συναυλίας ακούμε εύηχες χριστουγεννιάτικες μελωδίες, τις οποίες με πολύ ζήλο και δεξιοτεχνία προσπαθούν να ερμηνεύσουν οι μαθητές. Ξεκινήσαμε με παραδοσιακά βυζαντινά και κυπριακά κάλαντα και ακολούθησαν έργα από το κλασσικό και σύγχρονο ρεπερτόριο, πλαισιούμενα από χορογραφίες της σχολής μπαλέτου. Στη συνέχεια θα ακούσουμε και έργα μοντέρνου ρεπερτορίου.

Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στις χριστουγεννιάτικες μελωδίες βλέπουμε ότι από πολύ νωρίς οι συνθέτες αρχίζουν να γράφουν έργα με έμπνευση τα Χριστούγεννα. Τα πρώτα τραγούδια, λιτανείες και ύμνοι για τα Χριστούγεννα ήταν έργα στα λατινικά προορισμένα για την θεία Λειτουργία. Κατά τον 13^ο αιώνα αναπτύσσονται τα κάρολς, γραμμένα στην καθομιλουμένη υπό την επίδραση του αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης.

Ο γερμανός συνθέτης και οργανίστας Heirich Schutz συνέθεσε στα 1664 χριστουγεννιάτικο ορατόριο.

Στην εποχή Μπαρόκ ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ έγραψε το χριστουγεννιάτικο ορατόριο για τα Χριστούγεννα του 1734. Το ορατόριο είναι θρησκευτική μουσική χωρίς σκηνική δράση για ορχήστρα, χορωδία και σολίστες. Το χριστουγεννιάτικο ορατόριο του Μπαχ είναι χορωδιακό έργο για σολίστες, χορωδία και ορχήστρα. Το κείμενο είναι του Christian Friedrich Henrici (Picander), και βασίζεται πάνω στην βιβλική ιστορία της γεννήσεως του Ιησού με σχόλια.

Ο George Frideric Handel κατά την ίδια εποχή που έζησε ο Μπαχ συνέθεσε το πασίγνωστο ορατόριο «ο Μεσσίας», σε λιμπρέτο επιλογή από χειρόγραφα του Charles Jennens. Το ορατόριο αυτό συνέθεσε ο Χαίντελ στην αγγλική γλώσσα το 1741, σε ηλικία 56 χρόνων.

Αργότερα, κατά το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα και αρχές του

εικοστού ο Καμίλ Σαιν-Σάνς συνέθεσε το Χριστουγεννιάτικο ορατόριο, έργο 12 (στα γαλλικά: Oratorio de Noel). Ο Camille Saint-Saens έγραψε το Ορατόριο σε λιγότερο από ένα δεκαπενθήμερο, γεγονός το οποίο είναι πραγματικός άθλος, και το συμπλήρωσε δέκα μέρες πριν από την πρεμιέρα του τα Χριστούγεννα του 1858. Σημειωτέον ότι χθες, 16 Δεκεμβρίου, κλείνουν 90 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου αυτού γάλλου συνθέτη.