ΙΣΟΚΡΑΤΗΜΑ

  Χριστόδουλος Βασιλειάδης

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

Ήχος Βαρύς

Κύριο ισοκράτημα είναι το Γα.

Σύντομος και αργοσύντομος: Γα, Νη, Πα.

Όταν η μελωδία κτυπά Δι σε κύριο μέρος του μέτρου ή όταν έχουμε δύο χρόνους το Δι, τότε το ισοκράτημα γίνεται Νη.

Όταν η μελωδία κινείται πάνω από τον Γα, τότε το ισοκράτημα είναι Γα.

Όταν στα σύντομα μέλη η μελωδική γραμμή κινείται γύρω από τον Γα τότε δηλαδή (Βου-Δι) τότε όχι πάντοτε το ισοκράτημα μπορεί να είναι «Μ» (Μαζί).

Όταν στα σύντομα ειρμολογικά μέλη η μελωδία κινείται κάτω από τον Γα, τότε το ισοκράτημα είναι «Μ» (Μαζί).

Στα σύντομα του Βαρέως ήχου δεν ισχύει ο κανόνας που λέγει ότι όταν δύο φθόγγοι (π.χ. Γα-Δι) βρίσκονται κοντά συγκρούονται (π.χ. ισοκράτημα Γα, μελωδία Δι). Ο λόγος που δεν ισχύει ο κανόνας αυτός είναι διότι ο βαρύς, όπως και οι άλλοι σύντομοι ήχοι, ψάλλονται γοργά και η διαφωνία Γα-Δι είναι προσωρινή. Οι κανόνες αυτοί ισχύουν νοουμένου ότι τα σύντομα μέλη ψάλλονται με γοργό χρόνο. Εάν τα σύντομα μέλη ψαλούν με αργό χρόνο τότε τα ισοκρατήματα μπορεί να είναι διαφορετικά π.χ. Γα, Πα, Νη.

Μερικές φορές όταν ψάλλουμε γοργά τα μέλη, όπως τους Αναβαθμούς, Κανόνες κλπ., τότε μπορούμε να κρατούμε ισοκράτημα Γα έστω και αν η μελωδία μας κάνει προσωρινή κατάληξη στο Δι.

Ισοκράτημα Πα παίρνουμε όταν η μελωδία κάνει κατάληξη στον Πα.

Μερικές φορές παίρνουμε ισοκράτημα Δι, όταν η θέση ανεβαίνει και κτυπά τον άνω Νη, όταν δηλαδή η μελωδική γραμμή κινείται στο τετράχορδο Δι-Νη. (βλ. «Τις Θεός μέγας...»). Μπορούμε επίσης αντί Δι να κρατούμε ισοκράτημα Γα.

Αργά μέλη: Ζω, Πα, Δι.

Όταν στον βαρύ διατονικό εκ του Ζω το ισοκράτημα είναι Πα και η μελωδία περιστρέφεται περί του Γα, τότε το Γα είναι φυσικό και ομοιάζει πολύ όπως τον Α΄ ήχο.

(συνεχίζεται)